FACK MSUV / izvođenje muzeja kao zajedničkog
dobra
“Za mene
postoje dve ideje koje je moguće poistovetiti sa kolektivnom moći, to su
komunistička i demokratska ideja, no znamo kako su obe dovele do
katastrofalnih, u najmanjoj meri razočaravajućih rezultata. Moja ideja je da
ukoliko želimo da damo određeno pozitivno značenje jednoj ili drugoj reči ili
obema zajedno, potrebno je zaista misliti šta znači ideja zajednice zasnovane
na kapacitetu svih, što ne znači da smatramo da svi rade isto, već da ukoliko
mislimo kolektiv jednakih, mislimo ga na osnovu kapaciteta koji je podeljen
između svih. Naravno, sve forme vladavine koje danas poznajemo su oligarhijske,
zasnovane na mišljenju da postoje oni koji su tu da vladaju, koji su za to
kompetentni, postoji čak i nauka o upravljanju (uzgred, kakva je to nauka koju
poistovećujemo sa politikom?). U odnosu na sve ovo imamo dve mogućnosti: ili da
smatramo da je dobro tako kako je i ćutimo, ili da mislimo da nije dobro i da
je nešto drugo moguće pod nekim drugim imenom. Ta druga opcija može da bude
zasnovana samo na hipotezi poverenja u kapacitet inteligencije koji svi dele.” (ransijer)
What the FACK MSUV is...
FACK MSUV je
kolektivna društveno-umetnička operacija
privremenog “oslobađanja” Muzeja
savremene umetnosti Vojvodine (MSUV) u Novom Sadu u periodu od 30. juna do 06.
jula 2014.
FACK MSUV je
međunarodna akcija inicirana od strane mobilne platforme F.A.C.K. iz Čezene
(Italija) u saradnji sa «oslobođenim prostorima» MACAO iz Milana, SALE.Docks iz
Venecije, Teatro Valle iz Rima i Teatra Embros iz Atine, uz doprinos i učešće brojnih
umetnika, kustosa, istraživača, aktivista i građana iz ex-Yu regiona i šire. Uprava
muzeja je saučesnik u operaciji iako praktično nema uvid u to šta, ko i kako će se
desiti - nije dobila pisani projekat, niti listu učesnika, nije sklopila ugovor
o saradnji sa inicijatorima - jedino što zna je da će muzej biti zauzet (i) od
strane učesnika operacije tokom datog perioda (a možda i na duže). Osim toga
što je pristala na date uslove uprava je učesnicima akcije stavila na
raspolaganje i manji deo svog skromnog godišnjeg programskog bužeta.
Operacija FACK MSUV nije posebno uperena protiv MSUV-a i njegovih zaposlenika - radi se o preobrtanju i
preispitivanju dominantnog centralizovanog/reprezentativnog modela javne
institucije kulture i njemu odgovarajućih mehanizama kontrole, selekcije i moći
koji su gotovo po pravilu u funkciji ličnih/partijskih interesa onih koji u/o njima odlučuju. U pitanju je opšti strukturni problem a ne personalni ili
programski problem pojedinačne institucije - dakle it's nothing personal!
Sama činjenica da je uprava MSUV-a pristala da muzej bude «oslobođen» ide u
prilog tezi da osobe koje sede u javnim institucijama kulture nisu listom
neprijatelji nezavisnih umetnika/udruženja (tzv. kognitivnog prekarijata) već
da su najčešće i sami zarobljenici birokratskih i ideoloskih mehanizama koji u
njima deluju - te stoga vape (makar i krišom ili nesvesno) za slobodom. U tom
smislu ovom operacijom se ne oslobađa samo muzej od činovnika koji njime upravljaju/ raspolažu po
ustaljenom modelu, koji se želi preispitati, već se i sami činovnici oslobađaju
muzeja, to jest njegovih institucionalnih mehanizama, čime im se pruža prilika
da participiraju u kolektivnom eksperimentu izvođenja jedne radikalno drugačije
kulturne institucije - jednog novog muzeja.
Operacijom FACK MSUV se uspostavlja privremena suspenzija atributa moći unutar
javne institucije, to jest njenog hjerarhizovanog upravljčko-izvođačkog lanca (direktor,
kustosi, administrativne i tehničke službe, domari, spremačice) - i time
sprovodi njena de-institucionalizacija. Ne da bi se stvorila haotična, dezorganizovana situacija u
kojoj svako radi šta i kako hoće - već da bi se kroz pažljivo autoregulisan i
struktuisan proces participacije i kooperacije otvorio slobodan, ispražnjen prostor
za kritičko i kreativno preispitivanje i upisivanje. Namera je da se u praksi isproba
drugačiji model (samo)upravljanja institucijama kulture - organizovan «od
dole», to jest neposredno od strane umetničke i šire društvene zajednice. Ovom
akcijom MSUV se transformise od prevashodno reprezentacijsko-izložbenog
prostora u otvorenu laboratoriju u kojoj se izvodi svojevrsni društveni i
umetnički eksperiment re-institucionalizacije
muzeja koncipiranog kao zajedničko dobro (bene comune/commons).
Pored toga što će biti prilika za kolektivno izvođenje
muzeja kao zajedničkog dobra FACK MSUV želi da kreira prostor za participirano
kritičko promišljanje o tome za kojom vrstom umetnika/umetnosti – a time i kakvom
umetničkom edukacijom i institucijom – postoji potreba u današnjem
globalizovanom društvu izloženom sve izraženijim socijalnim nejednakostima,
pojačanoj državnoj kontroli i represiji, rastućem ograničavanju ličnih i
kolektivnih prava i sloboda, regulisanom prevashodno interesima ekonomskih/finansijskih elita.
Drugi važan fokus operacije FACK MSUV jeste
problematizacija ne-odnosa post-jugoslovenskih
društava i njihovih kulturno-istorijskih institucija sa nasledstvom/vrednostima socijalističke revolucije i antifašističke borbe
iz Drugog svetskog rata. Poseban osvrt je na ne-odnosu MSUV-a sa istorijatom i
arhitekturom zgrade u kojoj je “privremeno” smešten od 2001, a koja je namenski
projektovana (arh. Ivo Vitić) za nekadašnji Muzej [radničkog pokreta i narodne]
revolucije. Namera je i da se preispita koncept aktuelne postavke, izvedene u
nacionalnom ključu, dela originalne zbirke Muzeja revolucije koja se još uvek
nalazi u jednoj od sala zgrade (za koju je zadužen Muzej Vojvodine).
Različite aktivnosti otvorene za javnost – klasovi,
workshops, plenumi, radni stolovi, debate, prezentacije, projekcije, koncerti,
performansi, itd - koje će se za vreme trajanja FACK MSUV odvijati tokom dana
(i noći) u/oko zgrade muzeja, i na drugim lokacijama po gradu, raspoređene
su prema tripartitnoj šemi: dimenzija “radionice” - dimenzija “štrajka” –
dimenzija “fešte”. Namera je da se preobrati način upotrebe muzeja kao zatvorenog sakupljačko-izlagačkog prostora u otvorenu kolektivnu radionicu u
kojoj se radovi, ideje, prakse i iskustva horizontalno razmenjuju u atmosferi
zajedništva, uzajamnosti i međusobne solidarnosti.
Following thematic clusters will be confronted during
the event, day by day, in open format seminars: re-designing the museum/museum
as laboratory; un-making publics; practicing multitude/new institutions of
common, right to the city/culture; art and migrations/transbordering practices;
European web of liberated time-spaces; de-schooling practicies/alternative (to)
art education; new (art) economies/alternative currencies; art workers social
status/new class (precariat) conscience; the coming art(ist)/artivism for the
XXI century; contemporary art: a concept, a system, a market/exit from the
contemporary; cultural boycott/ArtLeaks;(these can be rearranged, changed, others can be
added).
All activities will be coordinated by different
workgroups, some of which are already active while others are to be formed in
place: architecture/urbanisam; theatre/dance/performance; film/video; sound/music;
visual arts; cooking (for) art; theory/philosophy; communication/programming; unclassified
stuff, etc. One can ether join one (or more) of the workgroups, or create one’s
own, or do the both. Different workgroups can collaborate, merge, transform in
new ones, collapse...
Otvoreni poziv za učestvovanje u operaciji FACK MSUV je upućen SVIMA
zainteresovanima koji žele da intervenišu umetnički/teorijski ili da se uključe
na neki drugi način. Učesnici se biraju po principu samo-selekcije, to jest međusobnog
poverenja u sposobnost i inteligenciju drugih – svako bira sebe i svako moze da
izabere/uključi nekog drugog
u čiji rad
veruje – svako preuzima punu odgovornost za sopstveno delovanje pred ostalim
učesnicima i publikom. SVI koji uvestvuju u operaciji su jednako akreditovani
(abecednim redom) kao: ko-organizatori, ko-producenti i ko-izvođači akcije FACK
MSUV.
Tokom operacije su predvidjeni zajednicki obroci u muzeju a skromnim
budžetom koji je na raspolaganju će se pokušati obezbediti smeštaj svim učesnicima
koji dolaze van Novog Sada (preporučljivo je imati sa sobom vreću za spavanje).
Takođe se toplo preporučuje učesnicima da planiraju svoj boravak tokom cele
nedelje odvijanja događaja (a možda i duže).
Za ostale informacije, tehnikalije, komentare i uključivanje pisati na fackmsuv@gmail.com (kako bi
dobili lozinku za pristup organizacionoj on-line
platformi http://fackmsuv.blogspot.com/)
What the F.A.C.K. is...
F.A.C.K. je otvorena, neformalna, fleksibilna i
tranziciona platforma-događaj-konceptualni instrument za istraživanje novih
modela samo-organizacije, samo-upravljanja i samo-produkcije u umetnosti i šire
na polju savremene kulture, pokrenuta 2012. u Čezeni (Italija). Do sada su
realizovana tri fack događaja koji su podrazumevali izvođenje privremenog (od 2
dana do 3 nedelje) preuzimanja/oslobađanja
nekog slabo ili problematično korišćenog javnog
prostora od strane međunarodne umetničke zajednice, a u cilju isprobavanja i
promišljanja jednog drugačijeg participativnog modela u kulturi, te kritičkog
preispitivanja dominantnog umetničkog sistema i uloge koju umetnik
zadobija u njemu.
F.A.C.K. je fleksibilni, višejezični i višeznačni
akronim koji se moze iščitavati po potrebi, želji, raspoloženju ili situaciji
kao: Frakcija, Faktum, Forum, Festival, Fabrique/Akcija, Agora, Akademija,
Arte, Act/Cultura, Contemporary, Cantiere, Container, Comunità/Kultura, Komuna,
Kazbah i slično, ili jednostavno kao fack! svemu što nastoji da
umetničko delovanje (i svaki proizvodni i vitalni proces uopšte) podredi dominantnim
mehanizmima neo-liberalne ideologije, to jest interesima finansijskih,
političkih i kulturnih elita (tj. logici kapitala).
F.A.C.K. je deo talasa recentnog italijanskog
društvenog i umetničkog fenomena tzv. "oslobodjenih/okupiranih
prostora" koji je nastao 2011. zauzimanjem od strane radnika u kulturi i
umetnosti dva napuštena javna prostora za kulturu u Rimu - Ex-Cinema
Palazzo i Teatro Valle - koji su postali predmet špekulacije nekretninama rizikujući
da budu privatizovani i transformisani, prvi u kockarnicu a drugi u noćni klub.
Ključni momenat u genezi samog f.a.c.k.-a bila je akcija zauzimanja napuštenog
nebodera Galfa (Torre Galfa) u centru Milana u proleće 2012, od strane
umetničkog kolektiva MACAO i ostalog građanstva, i njegove (privremene)
transformacije u novi centar za umetnost, u čemu je učestvovalo više od 1000
ljudi. F.A.C.K. je deo neformalne italijanske mreže oslobođenih prostora koju čine:
Nuovo Cinema Palazzo, Teatro Valle Occupato i Angelo Mai Altrove iz Rima; Asilo
Filangeri iz Napulja, Teatro Copolla iz Katanie, Teatro Pinelli Occupato iz
Mesine, Teatro Garibaldi iz Palerma, Teatro Rossi Aperto iz Pize, Nuovo Centro
per le Arti MACAO iz Milana, Teatro Marinoni i S.a.L.E.Docks iz Venecije,
Teatro Teramo iz Terama,... (nove situacije se stalno priključuju obzirom da
gotovo svaka 2-3 meseca biva oslobođen neki novi prostor, uglavnom napušteni
bioskopi/pozorišta ali i poneka robna
kuća).
* Tekst koji sledi je otvoreni dokument u nastajanju koji se
kontinuirano kolektivno dorađuje i razrađuje (na shj, italijanskom i engleskom
jeziku). Radi se o pozivu svima zainteresovanima da učestvuju kako u
realizaciji tako i u konceptualizaciji operacije FACK MSUV i u tom smislu su
komentari i sugestije dobrodošli.
No comments:
Post a Comment